Dwór w Łagiewnikach Kościelnych znajduje się przy głównej drodze przebiegającej przez wieś. Wzniesiony został na początku XIX wieku. Budowa dworu związana jest z Marcelim Chróścickim, ożenionym z Wirydianną z Bieczyńskich, ówczesnym właścicielem tych dóbr. Po nim posiadłość przeszła w ręce Karola Unruga. I do jego rodziny majątek należał do początków XX wieku, gdy majątek wykupiła Komisja Kolonizacyjna, a we dworze zaczął funkcjonować zbór ewangelicki – filia parafii ewangelickiej z Kłecka. Funkcjonował do 1923 r.

W 1929 r. przywrócono tu pastora, który był wikarym parafii kłeckiej. Znajdował się tutaj ośrodek, do którego należało 4-hektarowe gospodarstwo. W okresie I i II wojny światowej, gdy prowadzono akcję ściągania osadników z Ukrainy i Wołynia do Wielkopolski, tutaj odbywały się kursy nowoczesnego rolnictwa. Dodatkowo w latach 30-tych organizowane tutaj były przez Niemców różne imprezy o charakterze religijnym.

Działo się tak do 1940 r., kiedy to SS wyrzuciło stąd siostry ewangelickie, prowadzące ośrodek i go likwidowano. Co się później działo we dworze? To jest jedna z zagadek tego dworu...

Tajemnicza studnia...

Oprócz drugowojennych losów dworu, inną jego tajemnicą jest znajdująca się w piwnicach stara, pałacowa studnia (o głębokości około 8 metrów), która prawdopodobnie powstała podczas przebudowy dworu w 1884 r. Podobno na poddaszu dworu są jeszcze pozostałości po urządzeniach pompujących z tej studni wodę, która następnie była rozprowadzana po całym budynku…

Jeszcze w czerwcu 2015 r. można było zajrzeć, a nawet zejść do studni, ponieważ była zakryta deskami. Dzisiaj jest to niemożliwe – wejście do studni zostało zamurowane, pozostało tylko wąski właz. Z tego względu studnia jest teoretycznie niedostępna. Tym samym zagadką jest to, co może znajdować się na jej dnie.

Z informacji do których dotarłem wynika, że pod koniec II wojny światowej Niemcy wrzucali do studni różne przedmioty związane z drugowojenną działalnością we dworze, w tym broń…

„Kipa” - tajemnicza wyspa

„Kipa” – tak jest nazywana wyspa na stawie, która znajduje się w pobliżu dworu pochodzącego prawdopodobnie z I połowy XIX wieku. Według opowiadań mieszkańców, dwór z wyspą łączył podziemny tunel… Dzisiaj na wyspę można przejść po drewnianym moście. Gdy będziemy już na wyspie to naszym oczom ukaże się...

Miejscowe przekazy mówią też, że między dworem a lodownią (znajdującą się na wyspie zwanej „Kipa” na stawie tuż obok dworu) na przełomie XIX i XX  wieku miał przebiegać tunel… Być może coś jest na rzeczy, ponieważ w trakcie przebudowy lodowni, natrafiono na drzwi…

Czy dwór w Łagiewnikach Kościelnych może skrywać jeszcze jakieś sekrety? Tego wykluczyć nie można, szczególnie biorąc po uwagę znikomą wiedzę o tym, co działo się we dworze od 1940 do końca wojny… Swoje sekrety może mieć też park założony w I połowie XIX wieku. Warto dwór i park zobaczyć, bo mają swój urok.

Fot. K. Soberski