Miasto Gniezno może poszczycić się bogatą historią muzyczną, o czym świadczą zachowane w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie muzykalia, które były przedmiotem badań ks. Władysława Zientarskiego, prof. Danuty Idaszak czy prof. Aliny Mądry. Niestety, do dnia dzisiejszego ta bogata kolekcja nut w większości nie doczekała się muzycznego opracowania w formie wydanych partytur czy nagrań dźwiękowych.

W 2023 roku Ewa Pilarska-Banaszak: instrumentalistka, muzykolożka (studentka Szkoły Doktorskiej Nauk Humanistycznych Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu) powołała w Gnieźnie zespół specjalizujący się w wykonawstwie historycznie poinformowanym Capella Musica Gnesnensis, który nawiązuje do tradycji muzycznych miasta i istniejącej do 1914 roku orkiestry. 

Głównym celem jest prezentacja kompozycji, których materiały nutowe zachowały się w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie, z nastawieniem na promocję twórczości polskiej, w tym gnieźnieńskich autorów na kopiach instrumentów z epoki, w której powstawały te utwory (XVIII i XIX wiek). W skład Capella Musica Gnesnensis wchodzą wybitni polscy instrumentaliści, specjaliści w zakresie wykonawstwa historycznie poinformowanego. Mimo krótkiego okresu działalności tego zespołu w 2023 roku udało się zaprezentować gnieźnieńskiej publiczności koncerty z bardzo różnorodnym repertuarem (symfoniczny, wokalno-instrumentalny oraz kameralny). 

W trakcie Festiwalu Ekologii Integralnej – IV Tydzień Św. Franciszka Capella Musica Gnesnensis zaprezentuje specjalnie na tą okazję zrekonstruowane symfonie Jana Wańskiego (1756-1830): Symfonię D-dur (na tematach uwertury do opery "Pasterz nad Wisłą") oraz Symfonię G-dur (na tematach uwertury do opery "Komiotek"). Rękopisy do tych dzieł przechowywane są w Archiwum Archidiecezjalnym w Gnieźnie. Za przygotowanie materiałów nutowych odpowiedzialna jest założycielka zespołu: Ewa Pilarska-Banaszak. Dzieła Jana Wańskiego wykorzystują w swojej obsadzie kwintet smyczkowy, dwa flety i róg. Dzięki wykorzystaniu przez muzyków kopii instrumentów z XVIII i XIX wieku  oraz obniżonego stroju (a=430Hz) zbliżmy się do brzmienia, które miał w wyobraźni twórca tychże kompozycji, co zdecydowanie wpłynie na walory brzmieniowe i estetyczne w realizacji zadania. Koncert pozwoli przybliżyć społeczeństwu postać Jana Wańskiego, jego twórczość oraz zwrócić uwagę na bogatą historię muzyczną miasta Gniezno. 

Zainteresowaną publiczność zapraszamy 2 października o godz. 18.00 w sali widowiskowej Miejskiego Ośrodka Kultury w Gnieźnie, podczas którego założycielka zespołu przybliży melomanom postać Jana Wańskiego, jego twórczość, a także specyfikę pracy zespołu Capella Muscia Gnesnensis. 

Ważnym elementem tegorocznych działań będzie nagranie symfonii Jana Wańskiego, które zostaną wykonane w Miejskim Ośrodku Kultury w Gnieźnie. Na ten moment brak funduszy uniemożliwia nam zrealizowanie wydania tego materiału w postaci płyty CD, ale wierzymy że w najbliższej przyszłości uda się zebrać brakującą kwotę. Proponowany repertuar Jana Wańskiego nie został do tej pory nagrany z wykorzystaniem dawnych praktyk wykonawczych. Wydana w przyszłości płyta wypełni istotną lukę w upowszechnianiu polskiego dziedzictwa kulturalnego.

Koncert Jan Wański – Symfonie odbędzie się 8 października o godz. 19.00 w Bazylikce Prymasowskiej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gnieźnie, gdzie zabrzmi Capella Musica Gnesnensis pod kierownictwem Radosława Kamieniarza. Wydarzenie zostało objęte patronatem honorowym Prymasa Polski Arcybiskupa Wojciecha Polaka, Mnistry Klimatu i Środowiska Pauliny Hennig-Kloski oraz Prezydenta Miasta Gniezna Michała Powałowskiego. Działania zostały sfinansowane ze środków Urzędu Marszałkowskiego Województwa Wielkopolskiego w Poznaniu, Fundacji Zakłady Kórnickie w ramach programu Drzewo Franciszka, Urzędu Miasta Gniezna. 

Projekt wsparły finansowo: Firma Chłodex, Wielkopolska Izba Gospodarcza, Kancelaria Adwokatów i Radców Prawnych M.Sikorska. K.Sikorski, Firma Arwibud – Artur Czyż. Partnerami organizacyjnymi są: Drzewo Franciszka, Miejski Ośrodek Kultury w Gnieźnie, Hotel Słowianin, Centrum Edukacyjno – Formacyjne Archidiecezji Gnieźnieńskiej, Archiwum Archidiecezjalne w Gnieźnie, Parafia archikatedralna Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Gnieźnie, Klubokawiarnia Plotka, Zielona Fabryka. Patronami medialnymi są: Radio Poznań, Radio Gniezno, Radio Warta, Wasze Radio, pojezierze24.pl, TV Gniezno.