Dlaczego największa niemiecka zbrodnia II wojny światowej jest zapomniana? Co skrywają „doły śmierci” w Lasach Nowaszyckich? Jakei skarby ukryto w pałacu w Mielnie? Skąd w parku w Mielnie wzięła się rzeźba Atlasa? Jakie zagadki kryje kaplica-rotunda w Mielnie? Odpowiedzi na te pytania usłyszeli uczestnicy sobotniej, 10 grudnia wyprawy organizowanej przez Karola Soberskiego w ramach „Wędrówek z historią”.

Przewodnikiem po dzisiejszej trasie był Karol Soberski, dziennikarz, eksplorator i niezależny badacz lokalnej historii. Prezes Fundacji Historycznej „Przywracamy Pamięć” (www.fundacjahistoryczna.pl), redaktor naczelny portalu Pojezierze24.pl. Pomysłodawca i główny organizator Festiwalu Historycznego „Tajemnice Trzech Stuleci” – jednego z największych festiwalu w Polsce (odbyły się dwie edycje: w 2019 i 2021 r.). Autor przewodników turystycznych oraz książek o skarbach i tajemnicach pogranicza Wielkopolski, Kujaw i Pałuk: „Skarb Dziedzica” (2016), „Zapomniana zbrodnia” (2017), „Tajemniczy Pałac Zakrzewo” (2017), „Złoto Dziedzica” (2018), „Skarby i tajemnice okolic Gniezna” (2019) – książka ta została „Publikacją Roku 2019” w regionie oraz „Zagadkowy Kolekcjoner. Marian Haber – ziemianin, marszand, celebryta” (2021). Od 2012 r. w ramach cyklu „Wędrówki z historią” oprowadza turystów po pałacach i dworach powiatu gnieźnieńskiego i żnińskiego oraz po najciekawszych historycznie miejscach (świątynie, miasteczka, wsie, itp) w tym regionie. Tym razem powędrujemy m.in. historiami opisanymi w książce „Złoto Dziedzica”.

Współprzewodnikiem był Arkadiusz Gaca, przewodnik po katedrze gnieźnieńskiej i Muzeum Szpitala „Dziekanka”, wieloletni kierownik pałacu w Niechanowie, gdzie kierując tamtejszą placówką oświatową, stworzył od podstaw Salę Historii. W wolnych chwilach uwielbia poznawać nowe miejsca i nowych ludzi. Wiceprezes Fundacji Historycznej „Przywracamy Pamięć”.

Na cmentarzu i w muzeum...

„Wędrówka z historią” rozpoczęła się przy cmentarzu szpitala „Dziekanka”. Następnie uczestnicy zwiedzania udali się od muzeum szpitala „Dziekanka”, gdzie dowiedzieli się o największej niemieckiej zbrodni dokonanej w czasie II wojny światowej w Gnieźnie.

Muzeum szpitala „Dziekanka”

Muzeum Wojewódzkiego Szpitala dla Nerwowo i Psychicznie Chorych „Dziekanka” w Gnieźnie to miejsce upamiętniające historię szpitala. W muzeum można było zobaczyć m.in. pożółkłe dokumenty z okresu międzywojennego, jak i okresu II wojny światowej związane z działalności szpitala, także tą zbrodniczą prowadzoną przez...

Kolejnym punktem na szlaku były Lasy Nowaszyckiego, gdzie uczestnicy wyprawy ujrzeli „doły śmierci” w których Niemcy pogrzebali zagazowanych pacjentów „Dziekanki”.

„Doły śmierci” w Lasach Nowaszyckich

To miejsce w Lasach Nowaszyckich w gminie Mieleszyn trzeba koniecznie zobaczyć… By tam dojechać, należy z drogi Mielno – Mieleszyn, zgodnie ze znakiem „Leśnictwo Nowaszyce” skręcić w lewo. Nasza wędrówka związana będzie z największą niemiecką zbrodnią popełnią w czasie II wojny światowej w powiecie gnieźnieńskim....

„Zbrodnia bez kary”

– Przeczytałem tę książkę i jest to wstrząsająca historia. Zbrodnia jest wspaniale udokumentowana przez pana Karola Soberskiego, dlatego chcę widzom przypomnieć te dramatyczne wydarzenia – argumentował Adam Sikorski...

...w parku i pałacu

Po wysłuchaniu historii ludobójstwa, którego na pacjentach „Dziekanki” dopuścili się Niemcy w czasie II wojny światowej, uczestnicy wędrówki pojechali do Mielna i zapoznali się z historią tajemniczej rzeźby Atlasa znajdującej się w przypałacowym parku.

Zagadkowy Atlas

Miejscowość Mielno w gminie Mieleszyn – oprócz pięknego pałacu – może się też pochwalić pewną zagadkową rzeźbą… Jest to znajdująca się w parku późnobarokowa, kamienna rzeźba Atlasa. Rzeźba jedyna w swoim rodzaju. I jedyna w Polsce! Rzeźba, która znajduje się na terenie zespołu pałacowo-parkowego w...

Na koniec – dzięki życzliwości właścicieli pałacu – mogli wejść na chwilę do holu głównego pałacu w Mielnie i zapoznać się z dziejami tej przepięknej rezydencji wybudowanej na początku XX wieku przez Wilhelma von Wendorffa.

Pałac Wendorffów w Mielnie

Mielno – mała wioska w gminie Mieleszyn, do której łatwo trafić zjeżdżając z drogi ekspresowej S5, może się pochwalić pięknym pałacem! Znajduje się on tuż przy wjeździe do miejscowości. Został zbudowany w 1904 r. – przez architektów Erdmana i Spindera z Berlina – na polecenie Wilhelma von Wendorffowa, który...

Wędrówka zakończyła się w świetlicy w Mielnie, gdzie uczestnicy wycieczki – przy kawie i słodkościach – posłuchali jeszcze opowieści o atrakcjach turystycznych, które można zobaczyć w okolicach Mielna.

K. Soberski dziękuje Arturowi Babikowi i Stowarzyszeniu „Concordia” za możliwość zwiedzania muzeum szpitala Dziekanka, Sylwii Cholewickiej, prezes spółki będącej właścicielem pałacu w Mielnie za możliwość zwiedzania obiekt oraz Jackowi Liczbińskiemu, sołtysowi Mielna oraz Annie Mitulskiej za udostępnienie świetlicy wiejskiej w Mielnie.

Fot. A. Soberska, S. Aniołowska