Jak już moi Czytelnicy wiedzą, od wielu lat kolekcjonuje archiwalne fotografie z końca XIX wieku i pierwszej połowy XX wieku. Większość z tych zdjęć można potem oglądać w moich książkach. Dlatego gdy tylko dostaję sygnał, że gdzieś pojawiły się ciekawe archiwalne zdjęcia związane z naszym regionem, to staram się je pozyskać. I tak było w tym przypadku.

Bardzo często w rodzinnych archiwach przechowywane są przepiękne zdjęcia, upamiętniające dwory, kościoły czy inne budynki znajdujące się w naszych wioskach, jak również życie miejscowości w naszym regionie w okresie przed i powojennym. Losy tych fotografii są różne: część jest wyrzucona na śmietnik, część spalona, a jeszcze inna część trafia na dno szuflady w archiwum lub muzeum. Ale często zdarza się, że ktoś, kto uznaje, że te zdjęcia nie są mu potrzebne, kontaktuje się ze mną, by mi je przekazać.

I właśnie dzisiaj kurier dostarczył mi kolejną porcję takich unikatowych fotografii. Jest to album w którym znajdują się 152 fotografie z drugiej połowy lat 40. i pierwszej połowy lat 50. XX wieku. Na zdjęciach jest Gniezno, Tatry, Pieniny, Szyndzielnia, Jeleśnia i wiele innych miejscowości, z których nie wszystkie można rozpoznać. Większość to fotografie z wycieczek, jest trochę architektury i ciekawych obiektów.

Kto jest na tych zdjęciach? Pewnie po ich opublikowaniu (a dzisiaj kilka takich fotek pokazuję) znajda się osoby, które rozpoznają swoich krewnych, rozpoznają swoich rodziców czy znajomych. Szczególnie, że przy jednej z fotografii jest wierszyk:

„Mama i tata w nastroju radosnym.
Siedzą wśród kwiatów – zieleni.
Mama z wyglądu podobna do wiosny.
Tata do jesieni”.

Ale co najciekawsze, duża ilość zdjęć jest autorstwa znanego poznańskiego fotografia i podróżnika, zmarłego w 2011 roku, Feliksa Sikorskiego! I to są zdjęcia z jego górskich wędrówek, które uwielbiał.

Kim był Feliks Sikorski?

Na stronie lazarz.pl znalazłem wspomnienie pośmiertne o tym niezwykłym człowieku:

„Por. mgr inż. Feliks Sikorski urodził się w Grodnie w 1927 r. w rodzinie wojskowej. W 1938 r. przeprowadził się z Lwowa do Poznania. Nie nacieszyła się długo rodzina Sikorskich z mieszkania na poznańskiej Wildzie. Po zajęciu Poznania przez Niemców zostają wysiedleni do Ostrowca Świętokrzyskiego. W czasie wojny bierze udział w akcjach bojowych AK na Kielecczyźnie. Jego ojciec Franciszek był majorem WP. Brat ojca ppłk dr Walerian Sikorski w wyniku agresji ZSRR na Polskę został uwięziony w obozie jenieckim w Starobielsku, a później zastrzelony przez NKWD. Był on jednym z ponad 20 000 tzw. „jeńców wojennych” umieszczonych w obozach w okolicy Smoleńska, Charkowa i Mińska zastrzelonych wiosną 1940 r; oraz jednym z 26 pracowników naukowych Uniwersytetu Poznańskiego – ofiar Zbrodni Katyńskiej. Syn stryja – porucznik artylerii WP również zginął za Polskę w bitwie nad Bzurą.

F. Sikorski po wojnie wrócił do Poznania, gdzie w 1951 r. uzyskał tytuł mgr inż. leśnika na Uniwersytecie Poznańskim. Swą prace zawodową łączył z pasją fotografowania. Pierwsze zdjęcia zrobił jeszcze przed wojną. Od 1948 r. należał do Poznańskiego Towarzystwa Fotograficznego; a od 1995 członkiem Związku Polskich Fotografów Przyrodniczych. Ukochał góry i przyrodę i tym tematom poświęcił znaczną część swojego dorobku fotograficznego.

Podróżując po świecie i fotografując odwiedził miedzy innymi Ziemię Świętą, Chiny, Tybet, Indie i Nepal (na tę wyprawę pojechał w 2004 r. w wieku 77 lat). Swe wystawy fotograficzne prezentował nie tylko w Poznaniu, ale i w innych miastach Wielkopolski, a także w Londynie. Pan Feliks za życia spędził wiele czasu na poszukiwaniu rodzinnych grobów, oraz śladów polskości na Kresach. W swych podróżach na Kresy i dokumentujących je fotografiach przywoływał pamięć utraconej Ojczyzny. Wystawą „Ach! Ten Lwów” uświetnił uroczystość nadania imienia „Orląt Lwowskich” Gimnazjum nr. 65 w Poznaniu. Oglądając zdjęcia zabytków Lwowa z jego wystawy odnosiliśmy wrażenie że stąpamy ulicami Miasta Semper Fidelis.

Był aktywnym członkiem Poznańskiego Oddziału Towarzystwa Miłośników Lwowa i Kresów Południowo – Wschodnich. Spotykał się tu z przyjaciółmi, brał udział w dyskusjach, uczestniczył w wycieczkach na Kresy. Zawsze towarzyszył mu aparat fotograficzny, którym dokumentował działalność Towarzystwa, w tym coroczną imprezę Dni Lwowa. Za swoje zasługi został odznaczony Złota Odznaką TML i KPW.

Feliks Sikorski był człowiekiem prawym, pogodnym, skromnym i życzliwym dla wszystkich. Wielu z nas nie miało pojęcia o wspaniałym dorobku jego życia. Mamy nadzieję że jego zdjęcia, do których będziemy ciągle wracać zapewnią mu nieśmiertelność. Spoczął w przededniu Święta Niepodległej Polski w kwaterze AK na cmentarzu Junikowskim”.

Apel do Czytelników

Być może ktoś z Was rozpoznaje te osoby lub miejsca znajdujące się na zdjęciach? Może wiecie, kim są, skąd pochodzą, a może nawet jak się nazywały? Może w Waszych rodzinnych archiwach przewijają się gdzieś te osoby lub miejsca? Może kojarzycie te twarze ze zdjęć z Waszych rodzinnych albumów?

Jeśli tak, to proszę o kontakt na maila: karol@soberski.pl lub telefon: 515-980-504

Poszukuje szczególnie fotografii związanych z majątkami ziemskimi!

Jestem przekonany, że wielu z Was ma w swoich domowych archiwach wiele zdjęć czy dokumentów związanych z majątkami ziemskimi w Wielkopolsce, na Kujawach i Pałukach! Proszę o kontakt! Ocalmy od zapomnienia nasze lokalne dzieje!

Szczególnie szukamy zdjęć z pałaców w Mielnie, Popowie Ignacewie, Zakrzewie, Popowie Podleśnym, Przysiece, Czerniejewie, Niechanowie, Arcugowie, Reczu, Kołaczkowie, Rybieńcu, Kołdrąbiu, Grochowiskach Szlacheckich, Zdziechowie, ale każdy inny pałac także jest mile widziany.

Wszystkie zdjęcia, jak i dokumenty chcemy tylko zeskanować. Oryginały zostaną w Państwa posiadaniu.

Jeśli ktoś posiada jakiekolwiek materiały (zdjęcia, dokumenty, rysunki, itp.) lub wspomnienia dotyczące wymienionych wiosek i chciałby się nimi podzielić, proszę o kontakt: e-mail: karol@soberski.pl lub telefoniczny: 515-980-504.

Fot. z arch. K. Soberskiego