Praca wiatraków jeszcze 100 lat temu była częstym widokiem na naszych wsiach i polach. W drugiej połowie XIX wieku na terenie Wielkopolski stało i działało około 2700 wiatraków rożnych typów. Dzisiaj jest wielką zagadką, czy któryś z nich jeszcze działa? Czy miele ziarno na mąkę? Pewnie już nie. Dzisiaj otrzymały nowe zadanie. Te które przetrwały czasy zawieruchy wojennej, przemiany gospodarcze i unowocześnianie przemysłu stały się tak naprawdę obiektami turystycznymi. Tak jest z wiatrakami dumnie stojącymi na wzgórzu w Dziekanowicach, na terenie Wielkopolskiego Parku Etnograficznego. A jako, że 19 kwietnia WPE otwiera swoje bramy dla turystów, dzisiaj polecamy tamtejsze wiatraki.
Często ich losy przeniosły je w inne miejsca, te bardziej bezpieczne dla nich. Przemierzając teren Parku w Dziekanowicach turyści mogą przenieść się w czasie do starych zagród chłopskich z terenu całej Wielkopolski.
Jednym z najciekawszych miejsc jest wzgórze z którego rozprzestrzenia się piękny widok na jezioro Lednickie oraz na wieś po drugiej stronie jeziora - Lednogórę. To właśnie w tym miejscu swój nowy dom ma trójka naszych wiatracznych bohaterów, co ciekawe pochodzących z miejscowości w gminie Niechanowo. Oto i oni:
- Wiatrak z Trzuskołonia (Trzuskołoń to wieś w powiecie gnieźnieńskim w gminie Niechanowo)
Jest to wiatrak typu „holender”, czterokondygnacyjny, murowany z cegły, z drewnianą ruchomą czapą złożoną na żelaznym pierścieniu. Dach wielopołaciowy pokryty gontem. Pochodzi z 1810 roku.
Wnętrze wyposażone w maszyny i urządzenia niezbędne do przemiału zboża : dwa składy kamieni z koszami zasypowymi, regulator obrotów, dźwignię do ustawiania kamieni, windę do worków ze zbożem oraz skrzynię do mąki, elewator i inne.
- Wiatrak z Mierzewa (Mierzewo to wieś w powiecie gnieźnieńskim w gminie Niechanowo)
Wiatrak typu „koźlak” drewniany, ze słupem pośrodku posadowiony na skrzyżowanych belkach, ściany oszalowane. Wzniesiony został w 1801 roku przez budowniczego Dawida Seidlera w Gnieźnie, po czym w 1850 roku przeniesiony do wsi Mierzewo, a w 1977 do muzeum.
Wewnątrz znajdują się dwa złożenia kamieni : jeden służy do przemiału zboża na śrutę a drugi do przemiału zboża na mąkę.
- Wiatrak z Kędzierzyna (Kędzierzyn to wieś w powiecie gnieźnieńskim, gmina Niechanowo)
Wiatrak typu „paltrak”, drewniany, trój-kondygnacyjny, posadowiony pierwotnie na kamiennym a obecnie na ceglanym okrągłym fundamencie z żelaznym pierścieniem – szyną. Wiatrak pochodzi z 1887 roku. Wnętrze wyposażone jest w jeden skład kamieni tzw. francuskich czyli dwóch cementowych kręgów z kawałkami kwarcu.
Muzeum Pierwszych Piastów na Lednicy, w skład którego wchodzi Wielkopolski Park Etnograficzny - po przerwie zimowej - otwiera się dla turystów we wtorek, 19 kwietnia. Zachęcamy do odwiedzin tej placówki i do zobaczenia tamtejszych wiatraków.
Fot. Sz. Raith
Serwis pojezierze24.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy i opinii. Prosimy o zamieszczanie komentarzy dotyczących danej tematyki dyskusji. Wpisy niezwiązane z tematem, wulgarne, obraźliwe, naruszające prawo będą usuwane.
Artykuł nie ma jeszcze komentarzy, bądź pierwszy!