Usytuowana na Pałukach gmina Rogowo słynie z wiatraku oraz wielowiekowego dębu w Reczu.

Wiatrak holender w Reczu

Wiatrak typu holenderskiego znajdujący się w miejscowości Recz w gminie Rogowo w powiecie żnińskim został zbudowany - według jednej wersji w 1935 r., a według innej w 1937 r.. Był 4-piętrowy, podpiwiniczony z ceglaną podmurówką. Ruchome części skrzydeł pozwalały nim manewrować zgodnie z kierunkiem wiatru. Obecnie wiatrak rozsypuje się na...

A skoro wszystkie drogi prowadzą do Rzymu, gmina dorobiła się nawet własnej miejscowości o tej zacnej nazwie. Jednak Rzym, Rzymowi nierówny i ten rogowski, to zwykła, mała wieś.

Zapomniany dąb „Chrobry”...

Do tej wsi wybierałem się od dawna. Fascynowała mnie swoją historią i pewnym pomnikiem przyrody. Recz – bo o tej wsi w gminie Rogowo w powiecie żnińskim mówię – leżąca 20 km na północ od Gniezna, przez wiele lat kojarzyła się z pięknym XVIII-wiecznym dworem w którym odbywały się huczne wesela i inne imprezy...

Mamy tu coś jeszcze. To jedyne w powiecie żnińskim sanktuarium, we wnętrzach którego znajduje się cudowny obraz.

Samo sanktuarium jest niewielkie, ale zadbane. Otoczony szczególnym kultem obraz znajduje się w głównym ołtarzu kościoła pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. Obraz – podczas uroczystości kościelnych - jest automatycznie odsłaniany i zasłaniany, a każdemu odsłonięciu wizerunku Matki Boskiej Gościeszyńskiej, zwanej także Matką Boską z Dzieciątkiem w Ogrodzie Mistycznym, towarzyszą dźwięki „Intrady do M.B. Gościeszyńskiej” nagranej przez Janowiecką Orkiestrę Dętą.

Jak podają źródła, obraz - na płycie z drewna lipowego - namalowany został w latach 1480–1490. Jego autorstwo przypisuje się Janowi Schylingowi, pochodzącemu z Alzacji a mieszkającemu w Poznaniu, mistrzowi malarskiemu. Malowidło posiada cechy, które charakteryzowały malarstwo tego artysty. Ale to jedna z dwóch hipotez. Druga mówi, że dzieło wyszło z kręgu mistrza Diericka (Dirka) Boutsa, urodzonego ok. 1410 roku, działającego głównie w Louvain w Belgii.

Konserwacje uratowały dzieło

Obraz już dwieście lat tamu doznawał czci. Wiemy, że w 1785 roku przy obrazie zapisanych było 37 wotów, dwie srebrne korony i jedna sukienka na obraz. Z zapisanych opowieści nieżyjącego księdza Feliksa Dietricha, pełniącego także funkcję kustosza Sanktuarium Maryjnego w Gościeszynie, wiemy, iż przed wojną w prezbiterium wisiały dwie kule, jako wota zostawione po cudownym uzdrowieniu. Przy rozbiórce kościoła i budowie nowego, kule zaginęły.

Sam kościół, w którym przechowuje się cudowny obraz, był wielokrotnie niszczony i odbudowywany. Niestabilne warunki przechowywania odbiły się na przynoszącym łaski wizerunku Matki Boskiej Gościeszyńskiej. Na przestrzeni lat malowidło poddawano konserwacji. W latach 30. XX wieku obraz był już nawet w stanie daleko posuniętego destruktu. Wykonana w Kurii Diecezjalnej w Gnieźnie, przez Stanisława Smoguleckiego konserwacja dzieła, nie była niestety udana. Kolejne, tym razem fachowe, w 1960 roku wykonali Ewa i Jerzy Wolscy z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, a w 1973 roku  Teresa Żukowska w Krakowie.

Zuchwała kradzież

Niestety z historią obrazu wiążą się nie tylko spływające łaski, ale także… zuchwała kradzież. Bezcenne dzieło zostało skradzione w nocy z 14 na 15 kwietnia 1992 r. Na czas szukania obrazu w jego obramowanie wstawiono Chrystusa Frasobliwego.

W lipcu 1994 roku w poszukiwanie obrazu włączył się nawet Interpol. Ostatecznie cudowny, gościeszyński obraz – w lipcu 1998 roku – odzyskała wrocławska policja. Niestety dzieło wymagało ponownej konserwacji w pracowni Ewy i Jerzego Wolskich. Prace zakończono w listopadzie 2002 roku, a 12 listopada obraz przekazano do tymczasowego depozytu w skarbcu na Jasnej Górze w Częstochowie. Aby obraz wrócił na swoje miejsce parafia musiała spełnić odpowiednie wymagania, które określił generalny konserwator m.in. założyć alarm.

29 maja 2005 roku, ksiądz arcybiskup Henryk Muszyński, metropolita gnieźnieński, w asyście księży biskupów Bogdana Wojtusia i Wojciecha Polaka, odprawił uroczystą sumę odpustową, w czasie której odsłonił cudowny obraz Matki Bożej Gościeszyńskiej.

Kopia obrazu dla Jana Pawła II

Ciekawostką dotyczącą obrazu z gościeszyńskiego sanktuarium jest z pewnością fakt, że kopia dzieła, namalowana przez artystę z Torunia, została przewidziana jako dar dla Ojca św. Jana Pawła II w czasie jego wizyty w ojczyźnie w czerwcu 1999 roku. Została ona wręczona 16 czerwca 1999 w Bazylice Mariackiej w Krakowie przez przedstawicieli policji. Symbolizowało to trud i poświęcenie funkcjonariuszy przy szukaniu oryginału obrazu.

Fot. J. Bejma