85 lat temu doszło do zagłady pierwszych pacjentów „Dziekanki”…

Z życia FundacjiHistoriaAktualnościInformacje z powiatu gnieźnieńskiego5 września 2024, 14:00   red. Karol Soberski904 odsłon
85 lat temu doszło do zagłady pierwszych pacjentów „Dziekanki”…
Karol Soberski przy pomniku znajdującym się w Lasach Nowaszyckich, ku pamięci pacjentów "Dziekanki", zamordowanych przez Niemców -  fot. Aleksandra Soberska

W tym roku, na przełomie października i listopada, minie 85 lat od pierwszych niemieckich transportów w mobilnych komorach gazowych w których zabijano pacjentów szpitala psychiatrycznego „Dziekanka”, a ich zwłoki grzebano w „dołach śmierci” w okolicach Gniezna. Ta niemiecka zbrodnia, odbywająca się w ramach akcji T4, pochłonęła blisko 10 tysięcy pacjentów „Dziekanki” - z tej grupy dzisiaj znamy nazwiska 3,5 tys. ofiar i jedno miejsca gdzie grzebano chorych z „Dziekanki” - „pola śmierci” w Lasach Nowaszyckich koło Mielna w gminie Mieleszyn. Miejsce przebadane w którym znaleziono wiele dowodów niemieckiej zbrodni.

Osobiście tematem zajmuję się już 20 lat - w 2004 roku odkryłem „doły śmierci” w Lasach Nowaszyckich - gdzie Niemcy w 1942 roku pogrzebali blisko 500 pacjentów „Dziekanki”. Przez te lata udało mi się również odnaleźć kilku naocznych świadków tej niemieckiej zbrodni.

Moje wieloletnie dziennikarskie śledztwo i poszukiwania opisałem w wyjątkowej książce pt. „Zapomniana zbrodnia. Mroczna tajemnica szpitala Dziekanka” (wydana w 2017 r. ), książce której nakład błyskawicznie się rozszedł. 

Pokłosiem książki były dwa reportaże telewizyjne autorstwa red. Adama Sikorskiego zatytułowane „Zbrodnia bez kary” w 2021 roku i „Kryptonim T-4” w 2023 roku. 

Kilka lat temu do współpracy w badaniach „pól śmierci” w Lasach Nowaszyckich zaprosiłem Stowarzyszenie „Wizna 1939”, które wraz z Fundacją Historyczną „Przywracamy Pamięć”, której jestem prezesem, systematycznie badamy wspomnianą niemiecką zbrodnię w Lasach Nowaszyckich. I dokonujemy nowych odkryć, które potwierdzają ogrom tej niemieckiej zbrodni.

Z tego też względu, w tym roku ukaże się wydanie II, rozszerzone, mojej książki „Zapomniana zbrodnia. Mroczna tajemnica szpitala Dziekanka” w której przedstawię najnowsze ustalenia w tym temacie.

O niemieckiej zbrodni na pacjentach „Dziekanki” przez te lata opowiadałem wiele razy na różnych konferencjach naukowych i festiwalach historycznych m.in. na Dolnośląskim Festiwalu Tajemnic na Zamku Książ, konferencji „Historia która nigdy się nie kończy” na Zamku Czocha, w Instytucie Kultury Europejskiej UAM w Gnieźnie, Polskiej Akademii Nauk w Łodzi, czy na Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.

Uroczystości rocznicowe

Jak wspomniałem, w tym roku przypada 85 lat od zagłady pierwszych pacjentów „Dziekanki”. Z tego względu na przełomie października i listopada, zorganizuję wraz z naszą Fundacją kilkudniowe uroczystości upamiętniające zagładę pacjentów „Dziekanki” w czasie II wojny światowej. 

W ramach tych uroczystości odbędzie się msza święta w kościele pw. św Jakuba Apostoła w Modliszewku, po której pojedziemy pod pomnik ku pamięci ofiar niemieckiej zbrodni na „Dziekance” znajdujący się przy „dołach śmierci” w Lasach Nowaszyckich, gdzie zostaną zapalone znicze i złożone kwiaty.

W kolejnych dniach przewidujemy natomiast:

  • premierę drugiego wydania książki „Zapomniana zbrodnia. Mroczna tajemnica szpitala Dziekanka”,
  • prezentację filmu dokumentalnego o zbrodni na pacjentach szpitali psychiatrycznych w Lasach Szpęgawskich na Pomorzu, gdzie zginęło ponad 200 pacjentów „Dziekanki” oraz spotkanie z reżyserem filmu.
  • spotkanie z przedstawicielami Stowarzyszenia „Wizna 1939” i Fundacji Historycznej „Przywracamy Pamięć”, którzy przedstawią wyniki kilkuletnich badań w Lasach Nowaszyckich. 

W ramach tych uroczystości odbyłby się także wyjątkowy koncert ku pamięci pomordowanych pacjentów szpitala „Dziekanka”.

Szczegóły uroczystości przedstawimy drugiej połowie września.



Jak się czujesz po przeczytaniu tego artykułu ? Głosów: 215

  • 181
    Czuje się - ZADOWOLONY
    ZADOWOLONY
  • 11
    Czuje się - ZASKOCZONY
    ZASKOCZONY
  • 23
    Czuje się - POINFORMOWANY
    POINFORMOWANY
  • 0
    Czuje się - OBOJĘTNY
    OBOJĘTNY
  • 0
    Czuje się - SMUTNY
    SMUTNY
  • 0
    Czuje się - WKURZONY
    WKURZONY
  • 0
    Czuje się - BRAK SŁÓW
    BRAK SŁÓW

Przeczytaj także

Daj nam znać

Jeśli coś Cię na Pojezierzu zafascynowało, wzburzyło lub chcesz się tym podzielić z czytelnikami naszego serwisu
Daj nam znać
ReklamaB2ReklamaB3ReklamaB4