Gotycki kościół farny św. MikołajaGotycki kościół farny św. Mikołaja

0 0 2580

Drugim średniowiecznym zabytkiem Inowrocławia – obok kościoła pw. Imienia Najświętszej Maryi Panny - jest późnogotycki kościół pw. św. Mikołaja z 1431 r. Poprzednia świątynia, druga z kolei, została spalona podczas najazdu krzyżackiego. Dzisiejsza fara pod względem architektonicznym jest charakterystycznym obiektem dla Pomorza i Wielkopolski.

Kościół orientowany, murowany z cegły, pierwotnie w układzie halowym z wyodrębnionym prezbiterium. W późnym baroku został przekształcony na trójnawowy o układzie bazylikowym. Kościół notuje burzliwe dzieje, przez wieki był wielokrotnie niszczony i remontowany, w 1779 r. Prusacy zamienili go na składnicę soli, a w czasach wojen napoleońskich służył jako magazyn żywności.

Wyposażenie wnętrza kościoła, w większości barokowe i rokokowe, pochodzi z nieistniejących już dzisiaj kościołów miasta, w szczególności z kościoła oo. Franciszkanów. Najcenniejszym zabytkiem jest gotycka rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego, pochodząca z pierwotnego wyposażenia kościoła, z połowy XIV w., znajdującą się w prawym, rokokowym ołtarzu bocznym – Świętego Krzyża.

W ołtarzu głównym znajduje się obraz św. Mikołaja (namalowany na płótnie na przeł. XVII/XVIII w.), po bokach rzeźby świętych: Wojciecha, Augustyna, Jana Chrzciciela i Dominika. W świątyni warto zwrócić również uwagę na rokokową ambonę (2 poł. XVIII w.) oraz na marmurowe epitafium rodziny Zboża-Radojewskich (wykonane po 1762 r.) - jedyny w mieście przykład sztuki sarmackiej. Uwagę zwracają też pochodzące z okresu międzywojennego witraże o tematyce historycznej (przedstawiające m.in. oswobodzenie miasta przez powstańców w 1919 r.), zaprojektowane przez poznańskiego witrażystę Henryka Nostitz-Jackowskiego.

Ciekawostki

W farze został ochrzczony Jan Kasprowicz (13 grudnia 1860 r.) - jeden z czołowych przedstawicieli Młodej Polski.

W czasie II wojny światowej (1941-1945) pod posadzką zakrystii ukrywane były relikwie św. Wojciecha z katedry gnieźnieńskiej, które przywiózł Urban Thelen – podoficer Wehrmachtu. Po zakończeniu wojny relikwie powróciły do srebrnej relikwiarzowej trumienki do Gniezna.

W świątyni, w szklanej gablocie znajduje się krzyż solny, wyrzeźbiony przez górników z kopalni „Solno” dla upamiętnienia pobytu Ks. Kard. Józefa Glempa – Prymasa Polski, który na głębokości 550 metrów pod ziemią błogosławił górniczy trud. Bryła soli z krzyżem została wywieziona z podziemi w czerwcu 1990 r. jako pamiątka po zatopionej kopalni i po ludziach, którzy w niej pracowali.

DAMIAN RYBAK
Fot. D. Rybak

Gotycki kościół farny św. Mikołaja

Mapa google
ReklamaA1