Dzisiejsze spotkanie – pierwsze w tym roku – poświęcone książce „Zagadkowy Kolekcjoner. Marian Haber – marszand, ziemianin, celebryta” odbyło się w kameralnym gronie w pałacowej restauracji. Przybyli czytelnicy z Gniezna, Czerniejewa, ale też okolic Wrześni czy z Kalisza. Przybyli ci, którzy nie poddali się panujące od dzisiejszego rana histerii…

Moją dzisiejsza opowieść zacząłem słowami: - Marian Haber urodził w 1901 r., a zmarł w 1975 roku. Był mecenasem sztuki, jednym z najbardziej znanych w Polsce, malarzem, ale przede wszystkim kolekcjonerem dzieł sztuki i marszandem handlującym dziełami sztuki, zwłaszcza obrazami.

Dalej zaznaczyłem, że na wzmianki o M. Haberze po raz pierwszy natrafiłem w 2012 r., gdy pracowałem nad książką „Skarb Dziedzica”. Jest to fascynujący zapis dziejów Franciszka Saskowskiego, przedwojennego dziedzica majątku Popowo Ignacewo, które znajduje się niedaleko Mieleszyna w Wielkopolsce. Prace badawcze nad książką o dziedzicu majątku Popowa Ignacewa to tysiące przejrzanych dokumentów, setki zdjęć i rozmów z żyjącymi jeszcze świadkami. Owe materiały naprowadziły mnie na ślad Mariana Habera, właściciela Kołdrąbia, leżącego 8 km od Popowa Ignacewa (do 1936 r. oba majątki należały do parafii w Kołdrąbiu). Okazało się, że panowie byli serdecznymi przyjaciółmi. Jednak informacji o Haberze było wówczas zdecydowanie niewiele.

Ale później trafiłem na przedwojenne archiwum Mariana Habera, która odnalazłem w Puszczy Noteckiej. I dzięki temu, książka jest unikatowa, ponieważ oparta na archiwum M. Habera, które zaginęło w 1939 r., a które odnalazł w październiku 2020 r. Archiwum składa się ponad 16 tysięcy dokumentów, w tym m.in. wielu listów, notatek, zdjęć, dokumentów. Atutem książki są liczne, niepublikowane wcześniej, fotografie z okresu międzywojennego.

Następnie poruszyłem kwestie w jaki sposób Kołdrąb dostał się w ręce rodziny Haberów; gdzie i kiedy M. Haber ukrywał swoje zbiory; jak wchodził w ich posiadanie; jakie miał relacje z kobietami. Nie brakowało też pytań, czy udało się odnaleźć jakieś elementy z kolekcji M. Habera.

Wspomniałem również, że M. Haber miał bardzo szerokie kontakty w środowisku artystów, malarzy, sportowców, polityków i przede wszystkim właścicieli ziemskich w Wielkopolsce i na Kujawach! Kontakty, które rzucają nowe światło na postać właściciela Kołdrąbia i pokazujące go jako postać nietuzinkową!

„Zagadkowy Kolekcjoner. Marian Haber – ziemianin, marszand, celebryta” to już moja szósta książka o historii, zagadkach, tajemnicach i skarbach pogranicza Wielkopolski i Kujaw, książka oparta o unikatowe dokumenty, listy, zdjęcia i wspomnienia… Jedyna taka pozycja w regionie. Wcześniej ukazały się następujące tytuły: „Skarb Dziedzica” (2016), „Zapomniana zbrodnia” (2017), „Tajemniczy Pałac Zakrzewo” (2017), „Złoto Dziedzica” (2018), „Skarby i tajemnice okolic Gniezna” (2019).

Po ponad 2-godzinnej prelekcji chętni mogli nabyć moją książkę, jak i wcześniejsze oraz zdobyć dedykację. Nie obyło się również bez rozmów kuluarowych w trakcie których, już indywidualnie, uczestnicy spotkania rozmawiali ze mną na temat osoby Mariana Habera, jego życia, działalności i oczywiście kolekcji. Nie brakowało też rozmów o innych tematach historycznych związanych z naszym regionem.

Chciałbym podziękować właścicielom pałacu w Czerniejewie za wyrażenie zgody na zorganizowane - w pięknych wnętrzach rezydencji - dzisiejszego spotkania z czytelnikami.

A już wkrótce podam miejsca i terminy kolejnych spotkań.

Fot. A. Soberska