Zapraszamy do obejrzenia czwartego spaceru z historią w tle. Każda wycieczka on-line poświęcona jest osobom z powiatu gnieźnieńskiego zaangażowanym na różnych płaszczyznach w wojnę polsko-bolszewicką.

Ten odcinek poświęcony jest Tomaszowi Żółtowskiemu z Niechanowa i wspomnieniem kilku innych właścicieli ziemskich z okolic Gniezna, którzy zaangażowali się w wojnę polsko – bolszewicką, głównie poprzez pomoc gospodarczą dla polskiej armii. 

Tomasz Żółtowski

Przypomnijmy, że Tomasz Żółtowski urodził się 18 stycznia 1897 roku w Niechanowie. Jego rodzicami byli Stanisław hr. Żółtowski herbu Ogończyk z Niechanowa oraz Maria Jadwiga księżna Sapieha-Kodeńska z Krasiczyna herbu Lis, siostra ks. arcybiskupa Adama Sapiehy, metropolity krakowskiego. W czasie I wojny światowej Tomasz Żółtowski uniknął służby w armii niemieckiej. Później wziął udział w Powstaniu Wielkopolskim, a w 1920 roku wraz z 15. Pułkiem Artylerii Polowej uczestniczył w wojnie polsko-bolszewickiej, w trakcie której został odznaczony Krzyżem Walecznych. Zmarł, po krótkiej chorobie, 29 stycznia 1935 roku w Nawojowej koło Nowego Sącza. Miał zaledwie 38 lat.

W tym odcinku wystąpił Karol Soberski, fundator i prezes Fundacji Historycznej „Przywracamy Pamięć”, dziennikarz, eksplorator, pisarz i niezależny badacz lokalnej historii. Redaktor naczelny portalu: Pojezierze24.pl (wcześniej: informacjelokalne.pl i turystykalokalna.pl). Od blisko 15 lat wyjaśnia zagadki historii powiatu gnieźnieńskiego, szczególnie te dotyczące XIX i XX wieku. Jego ulubionymi tematami są tajemnice związane z ziemiaństwem w okresie międzywojennym oraz sekrety II wojny światowej. Od 2012 r. w ramach cyklu „Wędrówki z historią” oprowadza turystów po pałacach i dworach powiatu gnieźnieńskiego i żnińskiego oraz najciekawszych historycznie miejscach (świątynie, miasteczka, wsie, itp) w tym regionie.
Autor książek: „Skarb Dziedzica” (2016), „Zapomniana zbrodnia” (2017), „Tajemniczy Pałac Zakrzewo” (2017), „Złoto Dziedzica” (2018) i „Skarby i tajemnice okolic Gniezna” (2019). Współautor monografii pt. „Medycyna na usługach systemu eksterminacji ludności w Trzeciej Rzeszy i na terenach okupowanej Polski” (2011), wydanej w związku z dokonanym przez niego odkryciem w 2004 r. w lasach Leśnictwa Nowaszyce masowych grobów pomordowanych w 1942 r. przez Niemców w ramach akcji „T4” pacjentów szpitala psychiatrycznego „Dziekanka” w Gnieźnie.
Autor przewodników turystycznych: „Spacerem po Kłecku” (2011), „Gmina Niechanowo” (2013) i „Uroki Gminy Mieleszyn” (2015); współautor folderów turystycznych wydanych przez Starostwo Powiatowe w Gnieźnie z cyklu „Tu powstała Polska” (2012).
Pomysłodawca i dyrektor Festiwalu Historycznego „Tajemnice Trzech Stuleci”, którego pierwsza edycja odbyła się od 29 do 31 marca 2019 r. w pałacu w Czerniejewie. Było to jedno z największych w Polsce spotkań pasjonatów historii, miłośników skarbów i tajemnic, pisarzy, badaczy i eksploratorów. Festiwal będzie imprezą cykliczną.

Niechanowo, Zakrzewo, Popowo Ignacewo...

Zdjęcia do tego odcinka zostały zrealizowane w pałacach w Niechanowie, Zakrzewie i Popowie Ignacewie oraz na cmentarzu w Niechanowie i stacji kolei wąskotorowej w Gnieźnie. Autorem zdjęć i muzyki do tego odcinka jest Maciej Braciszewski z Centrum Kultury „Scena to dziwna”, a scenariusz filmu napisał Karol Soberski.

Projekt realizowany jest przez Centrum Kultury „Scena to dziwna” w Gnieźnie oraz Fundację Historyczną „Przywracamy Pamięć” w Gnieźnie i Towarzystwo Miłośników Gniezna.

O Fundacji Historycznej „Przywracamy Pamięć” więcej na: www.fundacjahistoryczna.pl