„Zabytek Zadbany” to ogólnopolski konkurs organizowany przez Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz Generalnego Konserwatora Zabytków, którego celem jest promocja opieki nad zabytkami poprzez propagowanie najlepszych wzorów konserwacji, utrzymania i zagospodarowania zabytków. Konkurs szczyci się wieloletnią tradycją – po raz pierwszy ogłoszony został w 1975 roku. W tym roku zgłoszono do niego 100 obiektów ze wszystkich województw.

Gmina Pyzdry otrzymała pierwsze miejsce w kategorii „Architektura i budownictwo drewniane” za prace przy domu podcieniowym. Doceniono uratowanie ostatniego, drewnianego, podcieniowego domu wschodniej Wielkopolski, będącego świadectwem tradycji rzemiosła tkackiego w Pyzdrach. Prace konserwatorskie zostały przeprowadzone z pietyzmem, poszanowaniem oryginalnego detalu oraz konstrukcji. Dzięki temu zachowano obiekt o niezwykłej wartości dla miasta i tożsamości kulturowej jego mieszkańców. Pochodzący z XVIII w. dom podcieniowy jest najstarszym budynkiem mieszkalnym w Pyzdrach. Ma szczególną konstrukcję sumkowo-łątkową, a swoją nazwę zawdzięcza widocznym z daleka podcieniom, wspartym na czterech drewnianych słupach. Odnowiony budynek pełni ponownie funkcje muzealne. W piwnicach możemy podziwiać wystawę poświęconą czasom piastowskim, a na parterze ekspozycję przybliżającą wnętrze domu mieszczańskiego dawnych pyzdrzan, a także sylwetki znaczących mieszkańców miasta, natomiast na piętrze znajduje się mała galeria z obrazami przedstawiającymi okoliczne pejzaże. Po zwiedzaniu można uraczyć się słodkościami z tamtejszej cukierni, która idealnie tam pasuje, gdyż wcześniej w przybudówce domu podcieniowego działała piekarnia.

Rewitalizacja domu podcieniowego była dofinansowana ze środków Wielkopolskiego Regionalnego Programu Operacyjnego w ramach realizacji projektu "Rozwój kluczowego szlaku dziedzictwa kulturowego województwa wielkopolskiego pn. Szlak Piastowski". Liderem tegoż projektu, w którym brały udział również m.in.: Kalisz, Konin i Gniezno, była Wielkopolska Organizacja Turystyczna.

Warto wspomnieć, że zaledwie rok wcześniej również przyznano gminie tytuł laureata, tym razem w kategorii „zabytki techniki” za wyjątkowo staranną konserwację wiatraka holendra, przeprowadzoną z maksymalnym zachowaniem elementów struktury budowlanej i wyposażenia obiektu – cennego świadka kulturowego krajobrazu Wielkopolski. To naprawdę spore osiągnięcie, aby dwa lata pod rząd zostać docenionym w tak prestiżowym konkursie, promującym właściwą opiekę nad zabytkami. Pokazuje to z jaką dbałością podchodzą pyzdrzanie do świadków swojej historii. Pyzdry to małe miasto z wielka historią, zdecydowanie warto więc odwiedzić je w trakcie przyszłorocznych wycieczek.

Fot. WOT/W. Szulc, M. Jankowski