Pałac w Krześlicach (gmina Pobiedziska) to jeden z piękniejszych pałaców w Wielkopolsce, a jednocześnie skrywający bardzo wiele tajemnic z okresu międzywojennego i II wojny światowej. Do dzisiaj niewyjaśnionych… Neogotycka rezydencja w Krześlicach została zbudowana około 1860 roku dla Anastazego Radońskiego. Po rozbudowie w 1890 roku pałac otrzymał kształt romantycznego zamku, usytuowanego w parku założonym w połowie XIX wieku. Od roku pałac ma nowego właściciela, który chce mu przywrócić przedwojenny blask. Historia tego zespołu pałacowo-parkowego jest niezwykła, dlatego poszukujemy wszelkich materiałów związanych z pałacem w Krześlicach, ponieważ w przyszłości pojawi się książka poświęcona temu majątkowi.

Wieś i dobra ziemskie w Krześlicach, wzmiankowane w przekazach pisanych od XIV w., należały początkowo do Wronczyńskich, właścicieli pobliskiego Wronczyna, w późniejszych czasach do różnych, zmieniających się dosyć często rodzin. Na początku lat 70. XVIII w. majętność krześlicka przeszła w ręce rodziny Białobłockich herbu Ogończyk, którzy osiedlili się tutaj i zamieszkali w barokowym dworze pełniącym funkcję siedziby właścicieli do czasu zbudowania nowego pałacu. W 1838 r. Paulina z Białobłockich wyszła za Anastazego Radońskiego herbu Jasieńczyk, syna Piotra i Joanny z Kierskich, wnosząc mu w posagu dobra krześlickie. Zamieszkali początkowo zapewne we wspomnianym dworze, a następnie w nowej neogotyckiej rezydencji zrealizowanej w latach 60. XIX w. Odziedziczył ją następnie ich syn Zygmunt, który w 1886 r. zamienił majątek z hr. Georgiem von Lüttichau, dając mu Krześlice w zamian za wieś Rzeżewo.

Georg von Lüttichau częściowo przebudował pałacu. Dodał trójboczne aneksy i niską wieżę od południa, na której zachowała się metalowa chorągiewka z inicjałami G. v. L. W 1899 r. posiadłość przeszła w ręce rodziny von Brandis. Pozostawali oni tu do lat 30. XX w. Wtedy majątek przejęty został przez bank Kwilecki-Potocki i rozparcelowany. Nabyła go rodzina Tomaszewskich, łódzkich fabrykantów, która formalnie była właścicielem do 1945 roku. W praktyce, w czasie II wojny światowej pałac zajmowali niemieccy żołnierze i piloci z pobliskiego lotniska Bednary.

Apel do Czytelników!

Jak wynika z powyższego opisu, pałac ma ciekawą historię… Ale z pałacem wiąże się też wiele zagadek i sekretów… Dlatego poszukujemy wszelkich materiałów związanych z pałacem w Krześlicach, które zostaną wykorzystane w książce poświęconej temu majątkowi. Książka ukaże się w połowie 2027 roku.

Z tego względu zwracamy się z apelem do wszystkich osób, które posiadają informacje ale przede wszystkim fotografie, wspomnienia i dokumenty na temat pałacu i majątku w Krześlicach. Interesują nas wspomnienia, dokumenty, ryciny - te najdalsze, począwszy od XVIII wieku - przez okres międzywojenny, II wojnę światową i czasy współczesne.

Szczególnie interesują nas wszelkie fotografie, dokumenty i wspomnienia z lat 1900 - 1939 i z czasów II wojny światowej. Są przesłanki, że wówczas bardzo wiele się działo w tym pałacu.

Apelujemy także do osób, które posiadają pamiątki lub przedmioty z pałacu w Krześlicach (np. obrazy, porcelanę, książki, sztućce, meble, itp.), by pozwoliły nam je sfotografować (gwarantujemy anonimowość).

Szukamy też rodziny przedwojennych pracowników majątku Krześlicach, którzy mogli by się podzielić z nami wspomnianymi przekazywanymi z pokolenia na pokolenie, a dotyczącymi Krześlic.

Wszystkie zdjęcia, dokumenty i inne materiały zostaną sfotografowane i zeskanowe, a następnie zwrócone właścicielom. Ocalmy dla przyszłych pokoleń najpiękniejsze historie związane z pałacami i dworami na Pojezierzu Gnieźnieńskim. Ocalmy historię Krześlic.

Osoby chcące podzielić się swoją wiedzą proszę o kontakt: 
e-mial: karol@soberski.pl
lub tel. 515-980-504

Autor książki

Karol Soberski (www.soberski.pl), pisarz, dziennikarz, dokumentalista, badacz lokalnej historii, prezes Fundacji Historycznej „Przywracamy Pamięć”, redaktor naczelny portalu Pojezierze24.pl i prezes Instytutu Literackiego im. Marii i Franciszka Rubaszewskich. Urodził się w XIX-wiecznym pałacu w Popowie Ignacewie i pewnie dlatego od 20 lat odkrywa tajemnice ziemiaństwa, pałaców i dworów oraz sekrety II wojny światowej w Wielkopolsce, na Kujawach i Pałukach.

Autor przewodników turystycznych oraz książek o skarbach i tajemnicach, o ziemiaństwie i II wojnie światowej na pograniczu Wielkopolski, Kujaw i Pałuk.

W jego dorobku są następujące tytuły:

- „Spacerem po Kłecku” (2011), 
- „Medycyna na usługach systemu eksterminacji ludności w Trzeciej Rzeszy i na terenach okupowanej Polski” (2011) - współautor,
- „Gmina Niechanowo” (2013),
- „Uroki Gminy Mieleszyn” (2015),
- „Skarb Dziedzica. Nieznane wydarzenia z pogranicza Wielkopolski i Pałuk” (2016),
- „Zapomniana zbrodnia. Mroczna tajemnica szpitala Dziekanka” (2017),
- „Tajemniczy Pałac Zakrzewo. Skarby- sekrety - legendy” (2017),
- „Złoto Dziedzica. Tropem skarbów z Popowa Ignacewa do Drawska Pomorskiego” (2018),
- „Skarby i tajemnice okolic Gniezna” (2019),
- „Zagadkowy Kolekcjoner. Marian Haber – ziemianin, marszand, celebryta” (2021),
- „Tajemniczy Pałac Zdziechowa i inne atrakcje Gminy Gniezno” (2024)
- „Zapomniana zbrodnia - wyd. II, rozszerzone” (2024)
- „Skarby i tajemnice okolic Gniezna” - wyd. II (2025)
- „Głębokie. Tropami tajemnic” (2025)
- „Raport Habera. Śladami ukrytych dzieł sztuki z wielkopolskich pałaców” (2025)

K. Soberski jest też współautorem folderów turystycznych wydanych przez Starostwo Powiatowe w Gnieźnie z cyklu „Tu powstała Polska” (2012).
Więcej o jego działalności tutaj