Miał być pierwszym i najstarszym polskim odznaczeniem, ale ze względu na opór szlachty (której miał być przyznawany) nie został nigdy nikomu przyznany. Mowa o Orderze Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, którego inicjatorem był król Władysław IV.
Najstarszym europejskim orderem jest prawdopodobnie Order Alcantara, pochodzące z XII wieku odznaczenie hiszpańskie. Później powstawały kolejne, by w czasach nowożytnych zapełnić Europę odznaczeniami związanymi ze świętymi, dynastiami, wydarzeniami… Na tej mapie brakowało jednak Polski, a potem Rzeczypospolitej Obojga Narodów. W 1632 roku podskarbi koronny Jerzy Ossoliński wysunął pomysł, by ustanowić polski order. Miał to być Order Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny, zakon orderu miał liczyć każdorazowo 100 członków: króla polskiego jako wielkiego mistrza, nadto 72 kawalerów polskich i 24 zagranicznych. Kawalerami mogli być tylko katolicy wspierający antyturecką politykę.
Łańcuch orderowy przedstawiać miał słońca z umieszczoną na nich lilią (symbolem czystości), tarcze i łuki ze strzałami, na krzyżu orderowym z jednej strony widnieć miała Maryja, z drugiej – Orzeł Biały.
Ossoliński w 1633 roku przedstawił projekt orderu w Rzymie papieżowi Urbanowi VIII, który rok później specjalną bullą zatwierdził fundację orderu. Ostatecznie decyzja królewska została ogłoszona w 1637 roku. Wywołało jednak falę krytyki wśród szlachty, choć paradoksalnie to właśnie oni mieli być kawalerami orderu. Stanisław Koniecpolski i Stanisław Lubomirski odmówili przyjęcia, Lubomirski stwierdził, że służył Rzeczypospolitej i królowi nie dla zaszczytów. Przede wszystkim jednak opór spowodowany był zagrożeniem zbudowania elity wśród szlachty, która miała być równa wobec prawa. Przeciwni byli też protestanci z kalwinem hetmanem wielkim litewskim Krzysztofem Radziwiłłem na czele. W odpowiedzi na te argumenty król w 1638 roku przyrzekł nie ustanawiać orderów bez zgody sejmu. Order nie powstał.
Gdy w 1705 król August II Mocny ustanawiał Order Orła Białego, szlachty o zdanie już nie pytał. W 1765 roku powstał kolejny, Order Świętego Stanisława, a w 1792 roku Order Virtuti Militari. Ten ostatni był przyznawany za męstwo niezależnie od stanu pochodzenia, będąc pierwszym egalitarnym odznaczeniem Europy.
W 2019 roku dokonano rekonstrukcji Orderu Niepokalanego Poczęcia NMP. Fundacja Order Jana III Sobieskiego na podstawie zachowanych rysunków wykonała krzyż orderowy wraz z łańcuchem; fundatorem był Tomasz Jaskóła.
Serwis pojezierze24.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy i opinii. Prosimy o zamieszczanie komentarzy dotyczących danej tematyki dyskusji. Wpisy niezwiązane z tematem, wulgarne, obraźliwe, naruszające prawo będą usuwane.
Artykuł nie ma jeszcze komentarzy, bądź pierwszy!