Uroczysta premiera książki „Głębokie. Tropami tajemnic” odbyła się dzisiaj w majątku Głębokie w gminie Kiszkowo. 

Premiera książki „Głębokie. Tropami tajemnic” – wielkie święto w małej miejscowości!

Sobota, 11 października 2025 roku zapisze się w historii miejscowości Głębokie w gminie Kiszkowo. Tego dnia w sali konferencyjno-rekreacyjnej majątku Głębokie odbyła się premiera najnowszej - czternastej już - książki Karola...

O czym jest książka?

Tajna broń testowana przez Niemców pod Gnieznem w czasie II wojny światowej! Czy kilka tysięcy srebrnych monet z czasów Mieszka III, znalezionych w Głębokiem w październiku 1872 r., to wszystko, co skrywała ta niezwykła ziemia? A może to zaledwie część odnalezionego skarbu? Przed nami zagadkowe wydarzenia z okresu II wojny światowej rozgrywające się na terenie gminy Kiszkowo! Jaki mają one związek ze srebrnymi monetami?  Jakie sekrety skrywał dwór w Głębokiem, który spłonął 4 marca 1914 r.? Czy odpowiedź na te pytania odnajdziemy w jego zasypanych piwnicach? Na przełomie lat 20. i 30. XX wieku w Głębokiem pojawia się tajemnicza roślina sprowadzona z Taszkientu. Czemu miała ona służyć? Dlaczego w lutym 1945 r. radzieckie samoloty lądowały na polach pod Głębokiem? Czego szukali żołnierze Armii Czerwonej? Jaki jest wspólny mianownik tych wydarzeń?

Wszystko wskazuje na to, że mamy przed sobą dobrą powieść kryminalną. Tymczasem to wszystko wydarzyło się naprawdę w małej wiosce, zamieszkiwanej zaledwie przez kilkudziesięciu mieszkańców!

To są fakty historyczne, o których opowie nam nowa książka Karola Soberskiego pt. „Głębokie. Tropami tajemnic”. 

Gnieźnieńska premiera książki

Uczestników poniedziałkowego spotkania w Starym Ratuszu powitał Piotr Wiśniewski, dyrektor Biblioteki Publicznej Miasta Gniezna, który przedstawił prowadzącego spotkanie Arkadiusza Gacę, regionalistę, przewodnika turystycznego, kustosza Muzeum Szpitala „Dziekanka” oraz bohatera wieczoru - Karola Soberskiego.

Warto zaznaczyć, że wśród goście wczorajszego spotkania byli m.in. Barbara Borowska, prezes Zarządu Banku Spółdzielczego w Gnieźnie (Bank był jednym z fundatorów książki) oraz poseł na Sejm RP - Tadeusz Tomaszewski.

Następnie prowadzenie spotkania przejął A. Gaca, który przybliżył sylwetkę Karola Soberskiego. – Karol Soberski pisarz, dziennikarz, dokumentalista, badacz lokalnej historii, prezes Fundacji Historycznej „Przywracamy Pamięć”, redaktor naczelny portalu Pojezierze24.pl i prezes Instytutu Literackiego im. Marii i Franciszka Rubaszewskich. Urodził się w XIX-wiecznym pałacu w Popowie Ignacewie i pewnie dlatego od 20 lat odkrywa tajemnice ziemiaństwa, pałaców i dworów oraz sekrety II wojny światowej w Wielkopolsce, na Kujawach i Pałukach – mówi A. Gaca.

Jest też autorem przewodników turystycznych oraz książek o skarbach i tajemnicach, o ziemiaństwie i II wojnie światowej na pograniczu Wielkopolski, Kujaw i Pałuk.– „Głębokie. Tropami tajemnic” to kolejna, czternasta już książka Karola Soberskiego o historii, zagadkach, tajemnicach i skarbach pogranicza Wielkopolski i Kujaw… – zaznacza.

Wcześniej ukazały się następujące tytuły: „Skarb Dziedzica. Nieznane wydarzenia z pogranicza Wielkopolski i Pałuk” (2016), „Zapomniana zbrodnia. Mroczna tajemnica szpitala Dziekanka” (2017), „Tajemniczy Pałac Zakrzewo. Skarby- sekrety - legendy” (2017), „Złoto Dziedzica. Tropem skarbów z Popowa Ignacewa do Drawska Pomorskiego” (2018), „Skarby i tajemnice okolic Gniezna” (2019) – książka ta została „Publikacją Roku 2019” w regionie - nagrodą przyznaną przez Towarzystwo Miłośników Gniezna, „Zagadkowy Kolekcjoner. Marian Haber – ziemianin, marszand, celebryta” (2021), „Tajemniczy Pałac Zdziechowa i inne atrakcje Gminy Gniezno” (2024), „Zapomniana zbrodnia - wyd. II, rozszerzone” (2024) oraz „Skarby i tajemnice okolic Gniezna” - wyd. II (2025).

– Karol Soberski jest też współautorem monografii pt. „Medycyna na usługach systemu eksterminacji ludności w Trzeciej Rzeszy i na terenach okupowanej Polski” (2011) oraz autorem przewodników turystycznych: „Spacerem po Kłecku”(2011), „Gmina Niechanowo” (2013) i „Uroki Gminy Mieleszyn” (2015) oraz współautorem folderów turystycznych wydanych przez Starostwo Powiatowe w Gnieźnie z cyklu „Tu powstała Polska” (2012) – dodaje A. Gaca i zaznacza, że bohater wieczoru jest również pomysłodawcą i głównym organizatorem Festiwalu Historycznego „Tajemnice Trzech Stuleci” – jednego z największych festiwalu w Polsce (odbyło się sześć edycji: w 2019,  2021, 2022, 2023, 2024 i 2025 r.).

– Od 2012 r. w ramach cyklu „Wędrówki z historią” oprowadza też turystów po pałacach i dworach powiatu gnieźnieńskiego i żnińskiego oraz po najciekawszych historycznie miejscach (świątynie, miasteczka, wsie, itp) w tym regionie – zakończył A. Gaca.

Rozmowa o książce

Po prezentacji sylwetki autora, rozpoczęła ponad godzinna rozmowa o książce „Głębokie. Tropami tajemnic”. – Skąd pomysł by napisać książkę o małej miejscowości, zamieszkałej przez 98 osób? – zapytał A. Gaca. – Pomysł narodził się w 2022 roku podczas moich rozmów z panem Aleksandrem Kujawskim, który zaproponował mi napisanie takiej książki. Pierwotnie miała to być książka o historii wsi, ale zagłębiając się w dzieje Głębokiego, wyszła pozycja opowiadająca o niezwykłych wydarzeniach w tak małej miejscowości. Wydarzeniach, którymi można by obdzielić kilka dużych ośrodków miejskich – wyjaśnia K. Soberski.

Potem były pytania o największe zaskoczenia, które spotkały autora podczas prac nad książką, o tajemnice, które skrywa Głębokie, jak i okoliczne miejscowości Sławno, Kamionek, czy Berkowo. A. Gaca poruszył również temat największej zagadki Głębokiego, czyli polowego lotniska. Była też mowa o wielkich postaciach związanych z Głębokiem i okolicami, czyli o Albinie hr. Węsierskim, Wojciechu Chełmickim i Czesławie Leitgeberze. Nie zabrakło również opowieści o dwóch wielkich skarbach odkrytych w Głębokiem: trzech tysiącach monet z czasów Mieszka III, które odkryto w 1872 roku oraz bulla Bolesława Krzywoustego znaleziona w 2002 roku. Ciekawostka książki jest również historia uzdrowiska, które miało powstać w Kamionku, a które chciał tam zbudować Wojciech Chełmicki.

Na koniec była też mowa o wielkim atucie książki, którym są zdjęcia. – W książce jest ponad 150 fotografii, tym blisko 90 zdjęć nigdy wcześniej niepublikowanych, które pokazują te miejscowości (Głębokie, Berkowo, Kamionek) od strony zupełnie nam nieznanej – zaznacza K. Soberski.

W trakcie rozmowy poruszono także temat majątków ziemskich w okolicach Gniezna, niezwykłych wydarzenia rozgrywających się w okresie międzywojennym w tych pałacach i dworach, o których współcześnie niewiele wiadomo, jak również wielkich postaciach przebywających w latach 20. i 30. XX wieku w majątkach w okolicach Gniezna.

Pytania, dedykacje, dyskusje

Spotkanie, trwające blisko 1,5 godziny, zakończyło się wspólnymi fotografiami, jak również możliwością zakupu nowej książki autora (z dedykacją), jak również wcześniejszych publikacji K. Soberskiego. Nie zabrakło również pytań do autora książki.

Warto dodać, że spotkanie zgromadziło prawie komplet publiczności w sali Starego Ratusza, wśród których byli goście m.in. z Kołobrzegu, Bydgoszczy czy Tucholi. 

W trakcie premiery nie zabrakło też kuluarowych rozmów na temat kolejnych książek K. Soberskiego, które są planowane na najbliższe miesiące.

Książkę można kupić na stronie Instytutu Literackiego im. Marii i Franciszka Rubaszewskich - tutaj

Fot. J. I. Osińska