Klimat lat dwudziestych i trzydziestych XX wieku, klimat wielkich pałaców i małych dworów, klimat związanych z wielkimi ludźmi kultury i z małymi postaciami majątków ziemskich – to wszystko towarzyszyło wczorajszej, wieczornej debacie pod hasłem „Ślady arystokracji na pograniczu Wielkopolski i Kujaw” w której wzięli udział Karol Soberski i Dawid Jung. Organizatorami spotkania były: Fundacja Historyczna „Przywracamy Pamięć” z Gniezna i Centrum Kultury „Scena to dziwna” w Gnieźnie.
We wtorkowy wieczór w Centrum Kultury „Scena to dziwna” odbyła się debata pt. „Ślady arystokracji na pograniczu Wielkopolski i Kujaw”. O śladach dawnej arystokracji blisko dwie godziny rozmawiają: Karol Soberski i Dawid Jung. Spotkanie było preludium do nowego projektu K. Soberskiego pod hasłem „Arystokracja na prowincji”. Mecenasem spotkania był Bank Spółdzielczy w Gnieźnie.
Tematem dyskusji było głównie ziemiaństwo Wielkopolski i Kujaw z okresu międzywojennego, jej dokonania, zamiłowania arystokracji do dzieł sztuki, do kultury i sztuki szeroko rozumianej, do historii. Była mowa o ich marzeniach, działaniach i zacnych osobach, które do naszego regionu przyjeżdżały… A także o skandalach, które były ich udziałem…
- Piękne dwory i pałace, od lat opuszczone majątki, niedokończone i zagadkowe inwestycje z okresu międzywojennego, do dzisiaj często niewyjaśnione… Okolice Gniezna, pogranicze Wielkopolski i Kujaw, gdy spojrzymy na historię ziemiaństwa, to wiele tajemnic i zagadek powtarzanych przez mieszkańców z pokolenia na pokolenie. To są ślady, które nam dzisiaj pozostały po naszym dziedzictwie. Dziedzictwie które zniknęło 1 września 1939 r. - mówi Karol Soberski.
W trakcie dyskusji rozmówcy poruszyli historię - i pozostawione przez nich ślady działalności - wielu postaci związanych z arystokracją naszego regionu: Franciszka i Antoniego Saskowskich z Popowa Ignacewa, Mariana Habera z Kołdrąbia, Tadeusza Kijewskiego z Popowa Podleśnego, Wilhelma Wendorffa ze Zdziechowy, Jurgnea von Wendorffa z Mielna, czy Stanisława Chełmickiego z Zakrzewa. Była też mowa o majątkach w Głębokiem, Arcugowie, Czerniejewie, Paryżu czy Sulinie.
Ale przede wszystkim była mowa o Michale Paruszewskim z Dziadkowa i jego matce, Marii Paruszewskiej, która w okresie międzywojennym w Poznaniu prowadziła Salon Muzyczno-Literacki w którym gościła wielkie postacie polskiej kultury! Jej gośćmi byli m.in. Ada Sari, Olga Boznańska, Irena Dubiska, Feliks Nowowiejski, Artur Rubinstein, Cezary Jellenta, Ludomir Różycki, Raul Koczalski, Zygmunt Latoszewski, Witold Maliszewski, Henryk Opieński, czy też Bolesław Wallek-Walewski.
- I taka zacna postać wielkopolskiej kultury jest dzisiaj zupełnie zapomniana, ale wierzę w to, że dzięki archiwum rodziny Paruszewskich, które ma Karol, tę postać uda się przywrócić pamięci lokalnej historii – dodaje Dawid Jung.
W trakcie spotkania, w tle naszych rozmówców, były pokazywane świeżo co pozyskane z Pomorza Gdańskiego – niepublikowane nigdy wcześniej – fotografie związane z majątkami ziemskimi w powiecie gnieźnieńskim!
Podczas spotkania K. Soberski zaprosił wszystkich na premierę swojej najnowszej książki „Tajemniczy Pałac Zdziechowa i inne atrakcje Gminy Gniezno”, która odbędzie się w czwartek, 21 marca o godz. 19.00 w hali widowiskowej w Zdziechowie.
Zapowiedział też kolejne swoje książki: „Głębokie. Tropami tajemnic”, która ma się ukazać w czerwcu i „Bankierzy Tajemnic”, planowana na jesień.
K. Soberski wspomniał też, że w 2025 r. planuje wydać książkę o życiu i działalności Michała Paruszewskiego z Dziadkowa, a osobną książkę o dokonaniach Marii Paruszewskiej.
Mecenasem spotkania był Bank Spółdzielczy w Gnieźnie.
Karol Soberski (www.soberski.pl), pisarz, dziennikarz, dokumentalista, badacz lokalnej historii, prezes Fundacji Historycznej „Przywracamy Pamięć”, redaktor naczelny portalu Pojezierze24.pl. Pomysłodawca i główny organizator I Międzynarodowej Konferencja „Ziemiaństwo – polska tożsamość, dwór – polska tradycja”, która odbyła się we wrześniu 2023 r. w pałacu w Czerniejewie (była to kontynuacja Festiwalu Historycznego „Tajemnice Trzech Stuleci” – jednego z największych w Polsce, którego trzy edycje odbyły się: w 2019, 2021 i 2022 r.). Autor przewodników turystycznych oraz książek o skarbach i tajemnicach, o ziemiaństwie i II wojnie światowej na pograniczu Wielkopolski, Kujaw i Pałuk. Od 2012 r. w ramach cyklu „Wędrówki z historią” oprowadza turystów po pałacach i dworach powiatu gnieźnieńskiego i żnińskiego oraz po najciekawszych historycznie miejscach (świątynie, miasteczka, wsie, itp) w tym regionie. Od 20 lat odkrywa tajemnice ziemiaństwa, pałaców i dworów oraz sekrety II wojny światowej na Pojezierzu Gnieźnieńskim;
Dawid Jung - muzyk (wykształcony śpiewak operowy), pisarz, wydawca, badacz historii kultury, dyrektor Muzeum Polskich Organów Elektronicznych, redaktor naczelny pisma „Zeszyty Poetyckie” oraz serii wydawniczych, wiceprezes Stowarzyszenia Pisarzy Polskich Oddział Wielkopolski w Poznaniu. Za działalność twórczą oraz autorstwo książek literackich i naukowych otrzymał wiele nagród, m.in.: Medal im. Juliusza Słowackiego (2009), Medal Młodej Sztuki (2014), Nagrodę im. Bolesława Leśmiana (2017), Nagrodę Literacką i Historyczną Identitas (2019), Medal Młodego Pozytywisty (2019), Medal Stulecia Odzyskanej Niepodległości (2022).
Wczorajsza debata została została poprzedzona wernisażem wystawy fotograficznej pt. „Ślady” artysty fotografa Radka Jaworskiego z Warszawy, którą w Centrum Kultury eSTeDe można oglądać do 12 marca.
Po zakończeniu spotkania można było nabyć książki K. Soberski i D. Junga, a także uzyskać dedykację.
Fot. A. Soberska
Serwis pojezierze24.pl nie ponosi odpowiedzialności za treść komentarzy i opinii. Prosimy o zamieszczanie komentarzy dotyczących danej tematyki dyskusji. Wpisy niezwiązane z tematem, wulgarne, obraźliwe, naruszające prawo będą usuwane.
Artykuł nie ma jeszcze komentarzy, bądź pierwszy!