Fundacja Historyczna „Przywracamy Pamięć” rozpoczęła realizację jednego z największych w regionie projektu naukowo-badawczyego pod hasłem „Pogranicze Tajemnic 2024 – 2026”. – Celem projektu będzie popularyzacja mało znanych wydarzeń i zabytków oraz historii związanych z siedzibami ziemiańskimi (pałacami i dworami) na pograniczu Wielkopolski i Kujaw. Projekt obejmuje okres od XVII do pierwszej połowy XX wieku. Poprzez projekt chcemy też zaktywizować społeczeństwo do działania wokół idei badania i ochrony zabytków oraz pobudzić zainteresowanie społeczeństwa historią naszego regionu i edukacją w tym zakresie – mówi Karol Soberski, prezes Fundacji Historycznej „Przywracamy Pamięć”.

W ramach projektu przebadane zostaną między innymi dawne majątki ziemskie, miejsca militarnych potyczek w różnych okresach historii oraz miejsca związane z ważnymi postaciami historycznymi, które przebywały w naszym regionie. – Pierwszy etap projektu będzie realizowany na terenie gmin: Gniezno, Mieleszyn, Kłecko i Kiszkowo. Będzie on dwuetapowy. Z jednej strony będziemy prowadzili badania terenowe, oczywiście za zgodą Wielkopolskiego Konserwatora Zabytków i właścicieli terenu, a drugi, to szeroka kwerenda w archiwach. Finalnie chcemy ocalić od zapomnienia jak najwięcej informacji historycznych o danym miejscu – wyjaśnia Maciej Ranke, wiceprezes Fundacji.

Do realizacji projektu, oprócz Fundacji Historycznej „Przywracamy Pamięć”, zostaną także zaproszeni regionaliści i archiwiści oraz eksploratorzy z zaprzyjaźnionymi z Fundacją Historyczną organizacji z całej Polski. Wykorzystany zostanie również specjalistyczny sprzęt do badań głębinowych i podziemnych. Badania terenowe będą organizowane w formie weekendowych zlotów, które rozpoczną się po otrzymaniu odpowiednich pozwoleń, a kwerendy w archiwach trwają już od kilku tygodni.

Wczoraj przedstawiciele Fundacji Historycznej „Przywracamy Pamięć” (Karol Soberski, Maciej Ranke, Arkadiusz Milewski i Jarosław Pietrzak) dokonali rekonesansu w terenie odwiedzając potencjalne miejsca gdzie mógłby być realizowany projekt. W sumie, we wspomnianych czterech gminach, wytypowano kilkanaście takich miejsc. Aktualnie trwa ich weryfikacja.

Środowy wyjazd w teren, który trwał blisko 8 godzin, pozwolił zobaczyć zapomniane historycznie miejsca w naszym regionie, miejsca, które już po pierwszej wizycie, wskazują, że skrywają wiele sekretów. A kilka niezwykłych artefaktów udało nam się nawet dostrzec!

Podsumowaniem projektu będzie ogólnopolska konferencja zaplanowana na 2026 rok. Wcześniej – co roku – odbędą się sympozja na których omówione zostaną kolejne etapy projektu. – Na tych sympozjach, oprócz regionalistów i badaczy danych miejsc, będziemy także zapraszać znanych historyków, archeologów, pisarzy, którzy będą wpisywać się w nasz projekt – podkreśla K. Soberski.

Więcej szczegółów już wkrótce.

Fot. K. Soberski, M. Ranke, A. Milewski, J. Pietrzak