Szklany Tur. Butelka w kształcie kałasznikowa

Huta szkła w Turze powstała jeszcze w czasach pruskich. Od blisko 180 lat produkuje się w zakładzie między innymi butelki do alkoholi. Historię huty można poznać w muzeum o nazwie Szklany Tur, które znajduje się w budynku świetlicy wiejskiej.

Tur to miejscowość leżąca w gminie Szubin, w zakolu rzeki Noteć, na skraju Puszczy Bydgoskiej, w otoczeniu czystej przyrody.

Pierwsza informacja o hucie szkła w Turze pochodzi z 1842 roku, dlatego tę datę uznano za początek działalności zakładu produkcyjnego. W 1874 roku odnotowano pierwszy postęp technologiczny w zakładzie polegający na zmianie opalania pieca z drewnianego na piec torfowo – drewniany. Głównym produktem huty były wówczas butelki do piwa. W 1923 roku wprowadzono w hucie trzyzmianowy, ciągły system pracy.

W latach trzydziestych dwudziestego stulecia Huta w Turze stała się pierwszą w Polsce spółdzielnią zawodową i rozpoczęła produkcję butelek monopolowych. Zakład funkcjonował również w czasie II wojny światowej. W latach 1953-1955 zbudowano nową halę produkcyjną wraz z warsztatami pomocniczymi. Zamontowano nową wannę szklarską. W tym też czasie proces produkcji szkła z całkowicie ręcznego przeszedł ewolucję w stronę półautomatycznego.  

Szklany Tur

Historię działalności huty można poznać w muzeum pod nazwą Szklany Tur, które funkcjonuje w świetlicy wiejskiej od 2012 roku. W gmachu muzeum zgromadzono przedmioty, które powstawały w hucie na przestrzeni minionych lat. Są to przede wszystkim butelki, narzędzia do wytwarzania i formowania szklanych wyrobów, dawny sztandar zakładu pracy, a także archiwalne zdjęcia i dokumenty. Do unikatowych eksponatów należą butelki w kształcie karabinu Kałasznikowa i kolumny Zygmunta Wazy. Rozwieszone w muzeum tablice edukacyjne pozwolą zwiedzającym dowiedzieć się jak przez lata zmieniała się technologia produkcji szkła, a także poznać bogatą historię zakładu. Dodatkową atrakcję stanowią dawne zabudowania pracownicze znajdujące się przy ulicy Hutniczej.

Świetlica, w której mieści się muzeum stanowi w Turze centrum rozwoju i upowszechniania kultury wiejskiej, a także kultywowania tradycji lokalnych. Świetlica została wybudowana ze środków Lokalnej Strategii Rozwoju „Łączy nas Noteć” Partnerstwa dla Krajny i Pałuk.

Huta, z przerwami, działa do dziś. Obecnie jest to nowoczesny budynek, w którym produkowane są  butelki do alkoholi, napojów bezalkoholowych, perfum , jak również słoiki. Zakład produkuje ekologiczne opakowania – słoiki i butelki ze szkła bezbarwnego. Linie produkcyjne są nowoczesne i w pełni zautomatyzowane. Zakład przeszedł gruntowną modernizację i restrukturyzację.

ARKADIUSZ MAJSZAK
Fot. (4x) szubin.pl; (3x) A. Majszak