„Stawy Kiszkowskie”

Niewielu mieszkańców Wielkopolski wie, że na Pojezierzu Gnieźnieńskim jest tak niesamowite miejsce. Miejsce, gdzie widzianych było ponad 197 gatunków ptaków z 454 widzianych obecnie w Polsce. Mowa o „Stawach Kiszkowskich” na terenie gminy Kiszkowo. Łatwo do nich trafić, ponieważ dostrzeżmy je po prawej stronie, wjeżdżając do Kiszkowa drogą od Gniezna.
   
Na terenie gminy Kiszkowo znajdują się dwa obszary Natura 2000. Pierwszym jest Dolina Małej Wełny pod Kiszkowem powstała na podstawie tzw. Dyrektywy Ptasiej. Drugim obszarem praktycznie wpisanym w granice obszaru „ptasiego” są „Stawy Kiszkowskie” powstałe na mocy Dyrektywy Siedliskowej. Ostoje obejmują fragment doliny rzeki z trzema jeziorami oraz dwoma kompleksami stawów rybnych.
    
„Stawy Kiszkowskie” to sztuczne zbiorniki, ale poprzez swoją mozaikę siedlisk, które tam się znajdują, poprzez duże szuwary trzcinowe, czy wyspy, są one bardzo atrakcyjne dla ptaków. Poziom wody jest regulowany i powstają miejsca dla ptaków pływających oraz płycizny dla ptaków siewkowatych czy brodzących. Dlatego na tych stawach jest teoretycznie więcej ptaków niż na jeziorach, ponieważ sprzyjają im panujące tam warunki.
    
W granicach ostoi w okresie migracji dochodzi do dużych w skali kraju koncentracji gęsi zbożowych i białoczelnych, a łączna liczebność ptaków wodnych w czasie wędrówki wiosennej przekracza 80 tys. osobników. Jest to jedno z ważniejszych stanowisk lęgowych rybitwy białowąsej, rybitwy czarnej oraz bączka w Polsce.

Ciekawostką na skalę Polski jest fakt, że w 2011 r. na stawach nocowało około 90 tys. gęsi! Jest to rekord Wielkopolski i ścisła czołówka w skali Polski. Ale bywało też, że podczas jesiennego liczenia ptaków na „Stawach Kiszkowskich” naliczono 1120 żurawi, co było jednym z pięciu miejsc w Wielkopolsce, gdzie naliczono ponad 1000 żurawi! Czasami o Stawach mówi się, że jest to taka „mała Biebrza”, ponieważ w ciągu jednego dnia, w maju czy w czerwcu można zobaczyć nawet do 50 gatunków ptaków.
    
„Stawy Kiszkowskie” to niezwykle piękne miejsce i cenna przyrodniczo atrakcja gminy Kiszkowo. Oprócz tego, że Stawy są ostoją ptactwa wodno-błotnego, to mają też walory edukacyjne, ponieważ znajdują się tam ścieżki przyrodnicze, gdzie dzieci szkolne mogą odbywać lekcje w terenie, gdzie mogą na żywo obserwować ptaki i obcować z przyrodą.
    
Warto dodać, że „Stawy Kiszkowskie” znalazły się w 2010 r. na liście Siedmiu Cudów Natury Powiatu Gnieźnieńskiego w głosowaniu Czytelników portalu informacjelokalne.pl (poprzednik portalu Pojezierze24.pl). To miejsce naprawdę warto odwiedzić.

KAROL SOBERSKI
Fot. Szymon Raith