Muzeum Archeologiczne w Biskupinie

Muzeum Archeologiczne w Biskupinie jest jednym z największych i najbardziej rozpoznawalnych rezerwatów archeologicznych w Europie. Na jego terenie znajdują się bogate ślady osadnictwa od epoki kamienia aż po wczesne średniowiecze, w tym pozostałości osady obronnej z późnej epoki brązu i wczesnej epoki żelaza, które z racji wyjątkowo dobrego stanu zachowania drewnianych konstrukcji jeszcze w latach 30. XX wieku zostały nazwane „Polskimi Pompejami”.

Odkrycie osady na półwyspie Jeziora Biskupińskiego było następstwem pogłębienia w 1932 roku koryta rzeki Gąsawki, przepływającej przez pałuckie jeziora. W wyniku prac melioracyjnych poziom wody w Jeziorze Biskupińskim obniżył się o kilkadziesiąt centymetrów, odsłaniając rzędy ukośnych pali wbitych w brzeg półwyspu. Zainteresował się nimi wiosną 1933 roku nauczyciel z Biskupina, Walenty Szwajcer. Początkowo uważał, że są to dachy zatopionych domów sprzed tysięcy lat. Jego uwagę zwróciły także doły kopane przez Antoniego Jerchę, właściciela pola na półwyspie, w których znajdowały się drewniane konstrukcje oraz zabytki (fragmenty naczyń ceramicznych i przedmioty z brązu). Zaniepokojony faktem niszczenia znaleziska, jesienią 1933 roku poinformował o swoim odkryciu Józefa Kostrzewskiego, profesora Uniwersytetu Poznańskiego. Profesor Kostrzewski przeczuwając, że ma do czynienia z niezwykłym stanowiskiem archeologicznym, zjawił się w Biskupinie jeszcze tego samego roku. Po zapoznaniu się z materiałem zabytkowym podjął decyzję o jak najszybszym rozpoczęciu badań archeologicznych.

Z uwagi na ich szczególną wartość dla dziedzictwa kulturowego oraz znaczenie naukowe i dydaktyczne, obszar półwyspu Jeziora Biskupińskiego i okolicy od 1994 roku jest uznany za Pomnik Historii. Tym samym znalazł się on w gronie najcenniejszych obiektów/obszarów zabytkowych Polski. Obecnie na jego terenie znajdują się rekonstrukcje pradziejowych i wczesnośredniowiecznych osiedli, w tym słynnej osady obronnej z późnej epoki brązu i wczesnej epoki żelaza.

Rezerwat archeologiczny w Biskupinie jest jednym z największych w Europie. Dzięki swojej wyjątkowej wartości dla dziedzictwa kulturowego Polski został uznany za Pomnik Historii. Obejmuje on obszar około 38 ha z licznymi śladami dawnego osadnictwa, od epoki kamienia po wczesne średniowiecze. Z nich najsłynniejsze jest stanowisko na półwyspie Jeziora Biskupińskiego z pozostałościami osady obronnej z przełomu epok brązu i żelaza – niezwykle istotne dla tzw. „archeologii mokrej” zajmującej się stanowiskami bagiennymi i torfowymi. Jego odkrycie znalazło się w gronie 100 najważniejszych archeologicznych odkryć XX wieku. Dziś w rezerwacie znajdują się rekonstrukcje: obozowiska łowców i zbieraczy (wizualizacja), osady pierwszych rolników, osady obronnej na półwyspie, grobów skrzynkowych, wioski piastowskiej oraz Chata Pałucka – obiekt etnograficzny, wpisany do rejestru zabytków.

Atrakcją rezerwatu są również zwierzęta zbliżone do ras pierwotnych, jakie żyły na naszych terenach przed wiekami i jakie w różny sposób służyły ludziom. Zwierzęta mieszkają w „Zwierzyńcu”, czyli w rozległych zagrodach, w których znajdują się rekonstrukcje dawnych obiektów związanych z hodowlą. Od wielu lat w Biskupinie hodowane są koniki polskie – prymitywna, odporna na choroby i wytrzymała rasa koni wywodząca się od leśnych tarpanów. W 1984 roku poszerzono hodowlę o owce wrzosówki i kozy.

Więcej na: biskupin.pl

(źródło: biskupin.pl)
Fot. K. Soberski